INFORMACJE WEJSCIOWE DO PROJEKTOWANIA PROCESU
TECHNOLOGICZNEGO
Projektowanie procesów technologicznych jest podstawowym zadaniem biur technologicznych.
Do wykonania tego zadania technolog musi dysponować informacjami (bazą danych), do których zalicza się: dokumentację konstrukcyjną, program produkcyjny oraz środki produkcji.
Dokumentacja konstrukcyjna (pełna) zawiera:
-
rysunek ofertowy,
-
schemat kinematyczny,
-
rysunek zestawieniowy całości,
-
rysunek zestawieniowy zespołów, podzespołów,
-
rysunki wykonawcze części,
-
warunki techniczne projektowanego narzędzia oraz jego dokumentację
techniczno-ruchową.
Całość dokumentacji konstrukcyjnej
powinna być przyjęta przez jednego technologa - wytypowanego na
kierującego pracą. On studiuje i analizuje wszystkie pozycje
dokumentacji oraz udziela wyjaśnień technologom opracowującym
procesy technologiczne poszczególnych części. Technolog
"kierujący" "dzieli" części na możliwe do wykonania we
własnym zakresie oraz do wykonania w kooperacji lub do zakupu.
Program produkcji to liczba wyrobów przewidziana do
produkcji w określonej jednostce czasu (najczęściej 1 rok).
Program produkcji najczęściej dzieli się na serie produkcyjne,
których wielkość ma decydujący wpływ na opracowanie
procesu. Rozróżnia się pięć rodzajów produkcji:
jednostkową, małoseryjną, seryjną, wielkoseryjną,
masową.
Produkcja małoseryjna ma te same cechy co produkcja jednostkowa,
wielkoseryjna jest zaliczana do masowej.
Produkcja jednostkowa to pojedyncze wykonanie przedmiotów (niewielka liczba)
jednorazowo. Bardzo prosty proces technologiczny (zwiększenie czasu
przygotowawczo - zakończeniowego). W dużym stopniu
występują operacje ręczne. Minimalizacja kosztów wykonania przy
stosowaniu narzędzi i oprzyrządowania uniwersalnego
Produkcja seryjna - powtarzalne serie wyrobów. Charakteryzuje się
specjalnym oprzyrządowaniem, dużą liczbą operacji. Obok
obrabiarek uniwersalnych obrabiarki specjalizowane oraz mały udział
obróbki ręcznej.
Produkcja masowa - duża liczba produkowanych wyrobów, przez
dłuższy okres w sposób ciągły. Każda operacja jest
związana z określonym stanowiskiem. Występują tu obrabiarki
i urządzenia specjalne.
ŚRODKI PRODUKCJI
Opracowując proces technologiczny trzeba uwzględnić to, czy
wyrób ma być produkowany na obrabiarkach i urządzeniach
znajdujących się w zakładzie czy też mają być
zainstalowane obrabiarki nowe. Proces technologiczny musi być dostosowany
do konkretnych możliwości zakładu.
Łatwiejsze zadanie ma technolog, który może dobrać taką
obrabiarkę, jaką uważa za najbardziej odpowiednią.
W doborze obrabiarki powinien się kierować produkcją
określonego wyrobu przy najniższych kosztach.
DOKUMENTACJA TECHNOLOGICZNA
Dokumentacja technologiczna zawiera wszystkie niezbędne dane do
prawidłowego przebiegu procesu technologicznego. Zakres dokumentacji i jej
szczegółowość zależy od charakteru wyrobu, kwalifikacji
załogi i wielkości produkcji (przede wszystkim).
W skład dokumentacji technologicznej wchodzi wiele pozycji. Do
najważniejszych należą: karta technologiczna i instrukcja
obróbki.
Kartę technologiczną wykonuje się dla konkretnego wyrobu.
Stanowi opis operacji uzupełniony stanowiskami roboczymi dla każdej z
nich oraz pomocy warsztatowych. Podaje się w niej czas przygotowawczo -
zakończeniowy, czas jednostkowy oraz łączny czas wykonania
operacji dla serii.
Dla produkcji jednostkowej i małoseryjnej karta technologiczna stanowi
całość dokumentacji i dlatego poszczególne informacje są
opisane szerzej (oprócz karty technologicznej dostarczona się także
rysunek warsztatowy).
Górne wiersze są "informacyjnymi" i wypełnienie ich nie
nastręcza trudności. W kolumnach pionowych podaje się: numer
operacji i oznaczenie (systemy numeracji, pojedynczy, piątkowy lub
dziesiętny) wydział i stanowisko (oznaczenie liczbowe, zgodne z PN
lub umowne), wymienia się operację i krótko ich treść. W
rubryce "oprzyrządowanie" podaje się numer instrukcji obróbki, w
której znajdują się informacje szczegółowe.
Instrukcję obróbki sporządza się w celu podania treści
operacji pracownikowi obsługującemu obrabiarkę. W karcie
wyszczególnia się: stanowisko robocze, liczbę i kolejność
zabiegów, warunki obróbki w poszczególnych zabiegach, niezbędne pomoce do
wykonania operacji. Na szkicu powierzchnie obrabiane zaznacza się
grubą linią, a naniesione wymiary są wymiarami końcowymi
dla danej operacji.
Istotne jest podanie na szkicu sposobu ustalenia przedmiotu i jego zamocowania,
do czego służą symbole umowne (wg PN). Sposób
ustalenia i zamocowania podany przez technologa stanowi podstawę do
projektowania uchwytu lub przyrządu dla danej operacji (albo ustalenia i
zamocowania bezpośrednio na obrabiarce). Ogólny znak obróbki (prawa dolna
strona szkicu) odnosi się do chropowatości powierzchni po dokonanych
zabiegach.
Po prawej stronie instrukcji wpisuje się pomoce, uchwyty, przyrządy,
narzędzia, sprawdziany wg PN oraz wg oznaczeń przyjętych w danym
zakładzie.
Dodatkowymi dokumentami technologicznymi są:
Ćwiczenia do wykonania:
1.Zaprojektuj proces technologiczny do rysunku.
Koło zębate jak na
rysunku, dobrać parametry obróbki, wymiary prefabrykatu, wybrać
narzędzia i sposób obróbki.
2.Wykonaj dokumentację dowolnego projektu (przykłady do pobrania w
dziale projekty).